Pierożki tomaszowskie

Tomaszów Lub. i okolice to moje strony rodzinne. Na pierożkach, rzec by można, zęby zjadłam, bo znam je od dzieciństwa i teraz też bywając u rodziny zawsze zajadamy się nimi /moja bratowa jest mistrzynią takich pierożków/, ale żeby nie było, że jemy je tylko podczas występów gościnnych….moje dzieci wymuszała też na mnie takie wypieki… no to i ja zaczęłam je piec w moim obecnym domu. Tradycja zatem jest podtrzymywana nadal, ale nie byłam dotąd świadoma, że moje /nasze/ ulubione pierożki mają nazwę „tomaszowskie” czy „roztoczańskie”… teraz już wiem.
Przyznać jednak muszę szczerze, że pierożki te znałam z różnymi farszami /patrz Pierożki drożdżowe pieczone – z różnym farszem/, ale ani z kaszą gryczaną i serem, ani z soczewicą chyba nigdy nie jadłam, a z pewnością nie robiłam.
Zatem skoro takie są znane i nazwane nawet „tomaszowskie”, to musiałam i ja je upiec.
A składniki farszu podaję za informacjami zamieszczonymi na stronie https://lubelski.pl/.

U mnie tym razem z kaszą gryczaną i serem. I szczerze? ja osobiście jestem zawiedziona ich smakiem… moje, dotąd mi znane i robione z kapustą kiszoną i kaszą są o niebo lepsze. Być może to moja wina, bo użyłam kaszy białej, może trzeba z kaszą gryczaną prażoną? kiedyś spróbuję.

Składniki:

Pół kg mąki
50 g drożdży
1 jajko
1 żółtko
szklanka ciepłego mleka
1/3 kostki roztopionego masła
szczypta soli
szczypta cukru

Wykonanie

Do miski dodaj drożdże, cukier, mleko i część mąki. Powstanie rozczyn, który należy zostawić dopóki drożdże nie zaczną pracować (rosnąć). Następnie dodaj resztę składników. Jajka rozmieszaj przed wlaniem do miski. Jeżeli będzie taka potrzeba dodaj trochę więcej mleka. Wyrabiaj ciasto tak długo, aż zacznie odchodzić od ręki. Przykryj je ściereczką i zostaw. Ciasto będzie wyrośnięte jak podwoi swoją objętość.

Farsz z kaszy gryczanej i sera białego:

1/2 kg kaszy gryczanej
200 g sera białego tłustego
1 cebulka
2 łyżki oleju

Ugotuj kaszę gryczaną, po ostygnięciu dodaj do niej zeszkloną cebulkę oraz biały ser. Wymieszaj wszystkie składniki, dopraw solą i pieprzem.

Farsz z soczewicy:

1/2 kg soczewicy zielonej
1 cebulka
3 ząbki czosnku
2 łyżki oleju

Soczewicę zalej wodą, żeby ją przykryło i gotuj do miękkości (rozpadnięcia się ziaren). Podczas gotowania dolewaj wodę, jeżeli zajdzie taka potrzeba. Po ugotowaniu rozgnieć łyżką nie rozpadnięte jeszcze ziarna soczewicy, dodaj zeszkloną cebulkę i posiekany czosnek Dopraw solą i pieprzem do smaku.

Technika robienia pierożków jest dowolna. Chodzi o to, żeby kulka farszu znalazła się w cieście. Można wykrawać szklanką placuszki jak przy robieniu pierogów lub robić kulki i rozgniatać je w palcach. Ważne, żeby dokładnie sklejać brzegi, żeby pierożki nie pękały w pieczeniu.

Po uformowaniu pierożków smarujemy je rozmąconym jajkiem i posypujemy makiem lub sezamem, wedle uznania. Następnie wkładamy do piekarnika, w temp 170-180 st bez termoobiegu na złoty kolor /piekłam na środkowym poziomie 40 min./..

Jaja faszerowane szynką, rzodkiewką i szczypiorkiem

Kolejna propozycja faszerowanych jaj, tym razem szynką, w połączeniu z rzodkiewką, szczypiorkiem i chrzanem. W sam raz na Wielkanoc.

Składniki:

6 jajek
10 dkg szynki
4 rzodkiewki
pół pęczka szczypiorku
2 łyżki majonezu
2 łyżki serka kremowego chrzanowego
2 łyżeczki chrzanu
sól, pieprz

do dekoracji:
szczypiorek, rzodkiewka, kiełki rzodkiewki

Wykonanie

Jajka ugotować na twardo, obrać i podzielić na połówki. Wyjąć żółtka, dodać serek, chrzan i majonez i rozdrobnić je widelcem na gładką masę. 
Dodać rzodkiewkę i szynkę pokrojoną w małą kosteczkę oraz drobniutko posiekany szczypiorek /część zostawić do dekoracji/,  doprawić też do smaku. Powstałą masą napełnić białka.
Przyozdobić szczypiorkiem, rzodkiewką, kiełkami.

Jajka w kremowym sosie chrzanowym

Jajko to symbol życia, zatem kiedy jeśli nie na wiosnę, a szczególnie na Wielkanoc serwować go różnej postaci…
Tradycyjnie już na wielkanocnym stole pojawiają się jaja w różnej wersji, w tym w sosie tatarskim czy nadziane przeróżnymi farszami. Do kolekcji polecam więc jeszcze jajka w kremowym sosie chrzanowym.

Nie wygląda dobrze /efektownie/ na zdjęciu z dwu powodów
po pierwsze – starłam całe jajko zamiast tylko żółtko
po drugie – żółtko było jakieś mało żółte

Składniki

5 jaj ugotowanych na twardo
1 jabłko duże /twarde i lekko kwaskowe/
4 łyżki  majonezu
4 łyżki gęstego jogurtu
3 łyżki chrzanu
sól

Wykonanie

Ugotowane na twardo jaja obrać, 4 z nich przekroić na połówki, 1 odłożyć do dekoracji.

Jabłko obrać i zetrzeć na drobnych oczkach /ja preferuję drobne wiórka/. Połączyć z majonezem, jogurtem oraz chrzanem, doprawić do smaku solą.
Krem wyłożyć na półmisek grubą warstwą, na nim ułożyć połówki jajek.
Po wierzchu posypać startym żółtkiem z odłożonego 1 jajka /można też posiekać drobno białko i wykorzystać też do dekoracji/. Dodatkowo półmisek ozdobić zieleniną np, natką pietruszki bądź rzeżuchą.

 

Pierożki drożdżowe pieczone na oleju – z ziemniakami i prażoną cebulką

Pierożki drożdżowe to wspomnienie mojego domu rodzinnego na Roztoczu, mojego dzieciństwa. Łezka w oku się kręci na samą myśl, jakie to były piękne i beztroskie lata.
Mama często piekła je przy okazji wypieku chleba, przeważnie były nadziane farszem kapuścianym, ale czasem były też z ziemniakami. Takie najbardziej smakowały świeżutko po upieczeniu, jeszcze gorące. Można było sobie poparzyć „ozorek”, ale co ta, parę razy się dmuchnęło w takiego pierożka i już nie był aż tak gorący.
Dziś postanowiłam upiec podobne pierożki, wprowadzając nieco moich innowacji, a mianowicie jako tłuszczu użyłam oleju rzepakowego, zaś do ziemniaków dodałam cebulkę prażoną /tą kupują już gotową, prażoną właśnie/.
Ciasto pięknie wyrastało i ładnie się formowało, a same pierożki… wyrosły nad podziw, bo formowałam je w dużo mniejszych rozmiarach. Ale i tak były pyszne, zwłaszcza takie jeszcze gorące.

z tej porcji wyszło mi 18 szt

Składniki

Ciasto drożdżowe

500 g mąki pszennej
250 ml ciepłej wody
25 g świeżych drożdży lub 7 g suszonych
1 łyżeczka cukru
1 łyżeczka soli
75 ml oleju

Farsz:

ok. 500-600 g ugotowanych ziemniaków
2 garści prażonej cebulki
1 ząbek czosnku
pieprz
sól

Wykonanie

W wodzie rozpuścić drożdże, dodać 2 łyżki mąki, 1 łyżeczkę cukru. Dokładnie wymieszać, przykryć i odstawić na 10 min, aby rozczyn ruszył.

W misie miksera połączyć ok. 3/4 mąki, sól i wyrośnięty rozczyn, wyrabiać przy użyciu haków. Kiedy składniki się połączą dodać olej i wyrabiać dalej, po pewnym czasie dodawać jeszcze stopniowo po 1 łyżce pozostałej mąki, tak aby ciasto ładnie się wyrabiało. Nie musi byż zużyta cała mąka, resztę wykorzystać przy formowaniu pierożków.

Wyrobione ciasto zwinąć w kulę i włożyć do misy posmarowanej olejem, przykryć i odstawić na ok. 1 godz.
W połowie wyrastania (po 30 min), ciasto lekko wyrobić bez wyjmowania z misy, znowu przykryć i odstawić do dalszego wyrastania.

W tym czasie przygotować farsz.
Ziemniaki ugotować, pognieść tłuczkiem, dodać do nich prażoną cebulę oraz przepuszczony przez praskę czosnek, doprawić sola i pieprzem i bardzo dokładnie wymieszać.

Wyrośnięte ciasto wyłożyć na oprószony mąką blat, wyrobić krótko. po czym podzielić na części, każdą rozwałkować /koło lub prostokąt/, wycinać kółka, nadziewać i zawijać pierożki.
Posmarować je rozmąconym jajkiem i chwilkę pozostawić do podrośnięcia /można od razu włożyć do zimnego piekarnika, podrosną w czasie jego nagrzewania się/.
Piec 20-30 min. na rumiano w temp. 150 st. C + termoobieg lub 170-180 st. bez termoobiegu.

Ślimaczki z ciasta francuskiego z boczkiem

Super przekąska, szybka do zrobienia, smaczna i kusząco pachnąca boczkiem.

Składniki:

1 płat ciasta francuskiego
150-200 g boczku  /u mnie wędzony parzony/
1/2 cebuli
125 g serka śmietankowego /u mnie
zioła prowansalskie
czosnek granulowany
150-200 g tartej mozzarelli lub żółtego ser

Wykonanie

Płat ciasta francuskiego rozwinąć i posmarować serkiem, oprószyć ziołami prowansalskimi i granulowanym czosnkiem.

Boczek pokroić w kostkę, cebulę posiekać drobniutko.

Na całej powierzchni ciasta rozłożyć boczek, następnie cebulę oraz tarty ser. Całość
zwinąć w rulon zaczynając od krótszego boku.
Ciasto pokroić nożem na roladki grubości ok 2 cm. Z podanej porcji wychodzi ok. 10-12
ślimaczków.
Roladki układać na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia i piec 20-25 minut do
ładnego zarumienia w temperaturze 180 stopni. grzanie góra-dół. środkowy poziom,

Pierogi kruche pieczone z pieczarkami

Pierogi w sam raz do czerwonego barszczu na Wigilię, gdyby komuś nie chciało się lepić uszek, albo gdyby mu się uszka znudziły /hihihi, a są tacy?/, albo tak po prostu taki miał kaprys.

Składniki

2 szklanki mąki pszennej
1 jajko
10 dkg masła – stopione
1 łyżka kwaśnej śmietany
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
1/2 łyżeczki soli
1/2 łyżeczki cukru
spora szczypta kurkumy
1 białko – do smarowania przed pieczeniem

Farsz

300 g pieczarek
1 jajko
1 cebula
natka pietruszki
sól, pieprz, majeranek
1 łyżka masła


Wykonanie

Do miski dać wszystkie składniki ciasta, wymieszać je i zarobić ciasto. Włożyć je do lodówki na 30 min.W tym czasie przygotować farsz.
Oczyszczone pieczarki zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Cebulę również zetrzeć lub drobno posiekać.
Podsmażyć cebulę z pieczarkami na maśle przez ok. 10-15 min. do całkowitego odparowania płynu, po czym ostudzić.Następnie dodać jajko i posiekaną natkę i wymieszać. Gdyby farsz okazał się za rzadki dodać 1-2 łyżki bułki tartej. Doprawić do smaku solą, pieprzem i majerankiem.

Schłodzone ciasto rozwałkować na lekko omączonym blacie na grubość 4-5 mm, wycinać spore kółka. Na środku każdego kółka kłaść łyżeczkę farszu, sklejać dokładnie brzegi.
Ułożyć na blasze, posmarować białkiem i piec w nagrzanym do 180 st.C piekarniku przez ok. 20-25 min. /aż się zezłocą/. Ostudzone można zamrażać, a przed podaniem podgrzać w piekarniku.

Chlebek włoski focaccia – dwa sposoby przygotowania

Ten chleb, przez niektórych zwany też pizzą, wymaga minimalnego nakładu pracy. Wystarczą podstawowe składniki jak mąka, drożdże i woda, niewielki nakład pracy, troszkę czasu i mamy pyszny chlebek, który zawsze się udaje. Można go przygotować bez jakichkolwiek dodatków, ale też można jego smak wzbogacić ulubionym dodatkami, jak choćby oliwkami, pomidorami suszonymi czy świeżymi koktajlowymi, cebulką, można dodać ulubione zioła np. rozmaryn
Focaccia pasuje do wszystkiego, zarówno do przygotowania kanapek, jak też jako dodatek – przegryzka do zupy, ale też jako samodzielna przekąska, do podjadania /świetna z dodatkiem oliwy smakowej/.
Dodam jeszcze, że focaccię można przygotować na dwa sposoby:
– ciasto odstawiamy do wyrośnięcia w normalnych, ciepłych warunkach domowych
– ciasto wkładamy do wyrastania do lodówki – ten sposób wymaga dłuższego czasu wyrastania, ale można go rozłożyć w czasie.
Ważne również, że focacciata doskonale się zamraża, a po rozmrożeniu smakuje jak świeża.

forma ok. 25×30 cm /u mnie 20×32 cm/

Składniki

500 g mąki pszennej /nada się każda pszenna/
375 ml wody – 1,5 szklanki /ciepła w temp. ok 30-35 st.C
7 g drożdży suszonych
2 łyżeczki soli
2 łyżki oliwy z oliwek do ciasta
ok. 4 łyżek oliwy z oliwek do smarowania blaszki i polewania ciasta

opcjonalne dodatki do posypania – starty ser żółty, rozmaryn, tymianek, sól morska, czosnek granulowany
optymalne dodatki do dodania – oliwki, pomidory suszone, pomidorki koktajlowe, piórka cebuli. plasterki czosnku

Wykonanie

W dużej misce połączyć mąkę, sól, drożdże i dokładnie wymieszać. Do suchych składników wlać wodę, wymieszać za pomocą szpatułki do połączenia składników.
Teraz na chwilę wyjąć ciasto z miski pomagając sobie szpatułką, bo jest lepiące, wlać do miski 2 łyżki oliwy, ponownie włożyć ciasto, obrócić, żeby druga strona też zanurzyła się w oliwie.

Dalsze postępowanie zależy od tego, którą metodę wybierzemy.

I. Wyrastanie metodą tradycyjną

Misę przykryć, odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na 40-60 min. /powinno podwoić objętość/.
Po tym czasie formę do pieczenia wysmarować oliwą z oliwek /1-2 łyżki/, wyłożyć i rozciągnąć na niej wyrośnięte już ciasto i odstawić na kolejne 25-30 min. do ponownego wyrośnięcia, po czym polać resztą oliwy, wtłoczyć ją częściowo w ciasto, robiąc palcami wgniecenia /coś w rodzaju dziur/.
Po wierzchu można też teraz posypać startym serem, ziołami, solą morską, czy też powkładać oliwki, pomidory czy inne ulubione dodatki..
Foremkę wstawić do piekarnika nagrzanego do 200 st. /środkowy poziom, grzanie góra-dół/ i piec 15-20 min. aż będzie rumiana.

II. Wyrastanie w lodówce

Misę przykryć szczelnie pokrywką lub folią spożywczą i włożyć do lodówki na 8 – 24 godziny /dobrze jest np. zamieszać ciasto.wieczorem, a piec nazajutrz/.
Po tym czasie formę do pieczenia wysmarować oliwą z oliwek i przełożyć ciasto z miski do formy. Rozciągnąć je palcami, robiąc w cieście wgniecenia i zostawić do wyrastania w ciepłym miejscu pod przykryciem na ok. 1,5 godziny /czasem dłużej/.
.
Po około godzinie zacząć rozgrzewać piekarnik do 200 st.C.
Wyrośnięte ciasto odkryć, delikatnie i niezbyt agresywnie zrobić kilka dziurek palcem, oblać oliwą. Po wierzchu można też teraz posypać startym serem, ziołami, solą morską, czy też powkładać oliwki, pomidory czy inne ulubione dodatki..
Foremkę wstawić do piekarnika nagrzanego do 200 st. /środkowy poziom, grzanie góra-dół/ i piec 15-20 min. aż będzie rumiana.

.

Cukinia w cieście

Proste, letnie danie, może być na kolację, bądź na dietetyczny obiad,  jak u mnie dzisiaj.

Składniki

1 młoda cukinia

1/2 szklanki mąki pszennej
1,5 łyżki mąki ziemniaczanej
1 jajko
1/4 szklanki mleka
szczypta kurkumy
szczypta proszku do pieczenia
sól i pieprz
2-3 łyżki posiekanego zielonego koperku lub natki pietruszki

olej do smażenia


Wykonanie

Cukinię umyć, nie obierać, pokroić w plastry gr. ok. 0,5 cm. Posolić i popieprzyć, odstawić na chwilę.

Mleko połączyć z mąką, jajkiem i pozostałymi dodatkami, dokładnie wymieszać, dodać koperek lub natkę, odstawić na pół godziny, aby ciasto „wypoczęło”.
Ciasto powinno być znacznie bardziej gęste niż na naleśniki, nie może bowiem później spływać z cukinii.

Krążki cukinii oprószyć mąką, zanurzać w cieście i smażyć na rozgrzanej patelni, na niewielkiej ilości oleju, uzupełniając nieco ciasto na wierzchu krążków, kiedy smażymy je z jednej strony. Usmażone odsączyć na papierowym, kuchennym ręczniku.

 

 

Jaja faszerowane szynką/kiełbasą i żółtym serem

Jeszcze jedna propozycja na farsz do jajek z szynką lub kiełbasą, ale tym razem z dodatkiem sera żółtego.

Składniki

6 jajek
6 plasterków dowolnej szynki lub kiełbasy
5-6 łyżek startego na drobnych wiórkach sera żółtego
2 łyżki chrzanu
2 łyżki gęstej, kwaśnej śmietany
sól i pieprz do smaku
troszkę posiekanego szczypiorku /dla akcentu/

Wykonanie

Jajka ugotować na twardo, obrać i podzielić na połówki. Wyjąć żółtka i rozdrobnić je np. widelcem. Dodać do nich drobniutko pokrojoną szynkę lub kiełbasę, starty ser żółty /zostawić po troszku sera i szynki do dekoracji/, chrzan i śmietanę oraz odrobinę drobno pokrojonego szczypiorku. Wszystko wymieszać, doprawić solą i pieprzem. Powstałą masą napełnić białka.
Udekorować szynką lub serem.

Jaja faszerowane czarnymi oliwkami

Kiedyś proponowałam już jaja faszerowane z dodatkiem oliwek, ale… zielonych,
Dziś proponuję farsz z czarnymi oliwkami.

Składniki

6 jajek
12-15 czarnych oliwek
2 łyżki serka kremowego lub majonezu
2 łyżki ostrej musztardy
sól i pieprz do smaku

Wykonanie

Jajka ugotować na twardo, obrać i podzielić na połówki. Wyjąć żółtka i rozdrobnić je np. widelcem. Dodać do nich drobniutko pokrojone oliwki, serek i musztardę.
Wszystko wymieszać, doprawić solą i pieprzem. Powstałą masą napełnić białka.
Udekorować krążkami oliwek.