Sos hinduski /pomidorowy/

Przysmak, który sobie szczególnie upodobał mój syn… starszy syn, ale smakuje wszystkim. Jest lekko słodko-kwaśny, a zarazem ostry, z cynamonową nutą, no i te rodzynki tu i ówdzie… mniam….
Wielbiciele gładkich sosów mogą całość zmiksować /oczywiście przed dodaniem rodzynek/.

Składniki  

2 kg pomidorów /sparzonych i obranych z łupy/
3 duże cebule
1/2 kg jabłek /dowolnych/
1 szklanka octu 10% /niepełna/
2 szklanki cukru /można dać mniej/
2 łyżki soli
garść rodzynek
ziele angielskie
liść laurowy
1 łyżeczka cynamonu
1/2 łyżeczki chilli
1/2 łyżeczki zmielonej gorczycy

Wykonanie

Pomidory, cebulę i jabłka pokroić w kostkę, gotować minimum 1 godz. dodać ocet i pozostałe składniki i jeszcze trochę pogotować.
Gorące nakładać do słoików, słoiki zakręcać, odwracać i pozostawić do całkowitego ostygnięcia.

Sos słodko-kwaśny

Bardzo smaczny, nie ustępuje „gotowcom” sklepowym, nawet lepszy, bo bez „chemii”.
W zimie tylko podsmażyć np. kawałek kurczaka pokrojonego w kostkę, dodać do sosu, ugotować ryż lub makaron i obiad gotowy.

Składniki

3 kg pomidorów
1 kg cebuli
po 1 papryce czerwonej, zielonej, żółtej i pomarańczowej
0,5 kg cukru /wg mnie wystarczą 2 pełne szklanki tj. 44-45 dkg/
2 łyżki musztardy stołowej
0.5 szklanki octu 10% /wg mnie troszkę mniej/
2 łyżki vegety
1 łyżka curry
1 puszka kukurydzy
1 puszka ananasa
5 ząbków czosnku
2 łyżki mielonej papryki słodkiej
pieprz ziołowy, sól do smaku

Wykonanie

Pomidory sparzyć , obrać ze skórki, pokroić w kostkę, cebulę również obrać i pokroić w kostkę, wrzucić do garnka i gotować razem na małym gazie 30-45 minut.
Oczyszczoną paprykę pokroić w kostkę, ananasy w kawałki, kukurydzę odsączyć, czosnek przecisnąć przez praskę lub pokroić w plasterki, razem z przyprawami dodać do pomidorów.
Gotować jeszcze ok 10 minut. Na koniec gotowania dodać 2 łyżki mąki ziemniaczanej rozpuszczonej w niewielkiej ilości soku z ananasów. Nakładać gorące do słoików /do pełna/, zakręcać i odwracać.
Dla pewności można krótko zapasteryzować /ok.10 min./.

Adżika

Coś w rodzaju sosu? keczupu? w każdym razie smaczne toto bardzo, ostre, pikantne. Wielką fanką i smakoszką adżiki jest moja córka i … jej wszyscy przyjaciele. Stąd też dużą część zapasów „pochłania” właśnie ona, choć nie tylko.
Robię ją już od wielu lat, a przepis znalazłam kiedyś w necie i zainteresował mnie dlatego, że miał dopisek – przepis od Niny z Moskwy. Pomyślałam ooo, może być ciekawy i nie pomyliłam się.

Składniki:

5 kg pomidorów
1 kg marchwi
1 kg jabłek, najlepiej antonówki
1 kg papryki czerwonej (koniecznie)
0,5 l oleju
1 szklanka octu
10 dkg soli
30 dkg cukru
30 dkg czosnku
4 ziarenka pieprzu

Pomidory sparzyć, obrać ze skórki, marchew i jabłka obrać, paprykę oczyścić z nasion. Wszystko zmielić przez maszynkę do mięsa /lub w malakserze/.
Gotować dwie godziny na wolnym ogniu.
Po dwóch godzinach dodać 1/2 l oleju 1 szklankę octu i gotować następne dwie godziny.
Następnie dodać 10 dkg soli /można dać trochę mniej, a potem uzupełniać wg własnego smaku/, 30 dkg cukru, 30 dkg czosnku /zmielonego lub pokrojonego w cienkie plasterki/,  4 ziarenka pieprzu – gotować jeszcze 30 min.
Gorące od razu nalewać do słoików /do pełna/. Nie pasteryzować, lecz odwrócić słoiki dnem do góry, pozostawiając do wystygnięcia.

Z tej porcji wyszło mi 13 słoików o poj. ok. 420 ml.

Sos ogórkowy

Sos ogórkowy można zrobić niemal błyskawicznie. Zawsze bowiem mamy /no, prawie zawsze/ pod ręką ogórki kiszone i można go przygotować w bardzo krótkim czasie. Z uwagi na kwaskowaty smak, świetnie smakuje ze sztuką mięsa, ale też pasuje do ryb, zapiekanek i potraw z ziemniaków.             
             
Składniki:

20 dkg ogórków kiszonych
2 łyżki mąki /4 dkg/
1,5 łyżki tłuszczu /3 dkg/
200 g śmietany
2 szklanki rosołu lub wywaru z warzyw
kwas z ogórków
sól do smaku
ew. szczypiorek
             
Wykonanie:

Ogórki cienko obrać, zetrzeć na grubych oczkach lub pokroić w drobną kosteczkę /paseczki/. Z tłuszczu i mąki zrobić białą zasmażkę, rozprowadzić ją zimnym rosołem, dodać ogórki, kwas ogórkowy /do smaku/ i śmietanę, zagotować.
Doprawić do smaku solą. Przed podaniem można posypać drobnutko posiekanym szczypiorkiem.

Sos cebulowy rumiany

Pyszny sos słodko-kwaśny, o ładnie brązowym kolorze i aksamitnej konsystencji. Kojarzy mi się natychmiast z czasami szkoły średniej, stołówką w internacie, panią Wiesią, Kasią i główną kucharką panią P.   Zawsze był podawany, obok rosołu, na niedzielny obiad, do sztuki mięsa, na zmianę zresztą z sosem chrzanowym.
Ach, ten smak czuję do dziś.

Składniki:

2 szklanki rosołu lub wywaru z warzyw
5 cebul średnich /ok. 15 dkg/
1,5 łyżki tłuszczu /3 dkg/
1,5 łyżki mąki /3 dkg/
sól, cukier, ocet /sok z cytryny/- do smaku
1 łyżka cukru /2 dkg/ + 2 łyżki wody – na karmel

Wykonanie:

Cebulę obrać, pokroić w drobną kostkę. Z tłuszczu i mąki przygotować rumianą zasmażkę, dodać do niej cebulę i dusić do miękkości.  Następnie rozprowadzić to zimnym rosołem lub wywarem i gotować znowu /10-15 min./, a następnie przetrzeć przez sito lub zmiksować.
Z cukru i wody zrobić karmel, zabarwić nim sos, dodać do smaku sól, cukier, ocet /sok z cytryny/ i zagotować.

Sos pietruszkowy

Trochę inny,  niż np. koperkowy… dla odmiany…, ale też smaczny i pachnący wiosną.

Składniki

0,5 l bulionu /może być z kostki/
1 pęczek natki pietruszki
sól i pieprz do smaku
3-4 łyżki śmietany 18 %
1-2 łyżki mąki

Wykonanie

Bulion zagotować w garnku.  Dodać mąkę rozrobioną ze śmietaną, uprzednio zahartowaną gorącym bulionem oraz sól i pieprz do smaku.
umyć, Natkę pietruszki posiekać, po czym wrzucić do garnka. Sos wymieszać i zagotować.

Sos chrzanowy

Kiedy go robię, zawsze na myśl przychodzi mi stołówka w czasach szkolnych i niedzielne w niej obiady. Zawsze był rosół wołowy, a na drugie danie sztuka mięsa rosołowego w sosie chrzanowym lub cebulowym. Chrzanowy był dobry, ale cebulowy…. bajka wprost, lecz niestety nie mogę dopracować się tego smaku /chodzi o sos cebulowy oczywiście/.

Składniki

0,5 l bulionu /może być z kostki/
2-3 łyżki chrzanu ze słoiczka
sól, cukier i pieprz do smaku
2-3 łyżki śmietany 18 %
1-2 łyżki mąki

Wykonanie

Bulion zagotować w garnku,dodać mąkę rozrobioną ze śmietaną, uprzednio zahartowaną gorącym bulionem, dodać chrzan, sól, cukier i pieprz do smaku, dobrze wymieszać i zagotować.

Sos musztardowy

Sos dobry, lekko ostry, lekko winny, doskonały, gdy chcemy zaostrzyć nieco potrawę główną np. mięso.
sos musztardowy

I. Składniki

0,5 l bulionu /może być z kostki/
2 łyżki musztardy stołowej
sól, cukier i pieprz do smaku
2-3 łyżki śmietany 18 %
1-2 łyżki mąki

Wykonanie

Bulion zagotować w garnku,dodać mąkę rozrobioną ze śmietaną, uprzednio zahartowaną gorącym bulionem, dodać sól i pieprz do smaku, odstawić garnek na chwilę z gazu, dodać musztardę, szybko dobrze wymieszać i ponownie zagotować.

II. Składniki

0,5 l bulionu /może być z kostki/
2 łyżki masła
2 łyżki mąki pszennej
2 łyżki musztardy stołowej
1 łyżka musztardy francuskiej
sól, pieprz, cukier do smaku

Wykonanie

W rondelku lub na patelni rozpuścić masło, dodać mąkę i mieszając bardzo energicznie zasmażyć /zrobić zasmażkę/. Dodać bulion i musztardę, mieszając zagotować, aby sos zgęstniał. Doprawić do smaku solą, pieprzem i cukrem.

Sos koperkowy

Wspaniały sos, pachnący wiosną, uwielbiam go jako dodatek do sztuki mięsa rosołowego /wołowego/, dobre są też klopsiki z mięsa mielonego w tym sosie, ale  fajnie komponuje się z jajkami … jajka na twardo w sosie koperkowym… mniam…

Składniki

0,5 l bulionu /może być z kostki/
1 pęczek świeżego koperku
sól i pieprz do smaku
3-4 łyżki śmietany 18 %
1-2 łyżki mąki

Wykonanie

Bulion zagotować w garnku.  Dodać mąkę rozrobioną ze śmietaną, uprzednio zahartowaną gorącym bulionem oraz sól i pieprz do smaku.
Koperek umyć, posiekać, po czym wrzucić do garnka. Sos wymieszać i zagotować.

Sos pomidorowy – 3 wersje

Sos pomidorowy nie jest skomplikowany i trudny do wykonania, ale można go przygotować w różnych wersjach, w zależności od posiadanych na stanie składników oraz czasu, jaki mamy na jego wykonanie.

Sos pomidorowy 1 – błyskawiczny

3 łyżki koncentratu pomidorowego
0,5 litra wody
1 kostka rosołowa
2 łyżeczki mąki pszennej
1 łyżeczka maki ziemniaczanej
1 łyżka masła
zioła prowansalskie /wolę natkę pietruszki/

1,5 szklanki wody zagotować, dodać kostkę rosołową, gotować około 3 min.dodać koncentrat. Mąkę rozmieszać w 0,5 szklanki wody, dodać do gotującego się koncentratu i gotować na wolnym ogniu przez ok. 5-6 minut. Pod koniec gotowania dodajemy masło oraz zioła prowansalskie.

Sos pomidorowy 2 – beszamelowy

1 łyżka masła
1 łyżka mąki
ok. 400 ml soku pomidorowego
sól, pieprz do smaku
szczypta cukru /dla złagodzenia kwasowości/
suszona bazylia

Na patelni rozpuścić 1 łyżkę masła, wsypać 1 łyżkę mąki, podsmażyć – nie rumieniąc. Zasmażkę rozprowadzić sokiem pomidorowym, przyprawić do smaku solą, pieprzem oraz szczyptą cukru i suszoną bazylią .
Gdy nie mamy soku, możemy użyć koncentratu pomidorowego, dodając trochę mleka.

Sos pomidorowy 3 – z cebulką

1 puszka pomidorów krojonych bez skórki lub kartonik przecieru
1 mała cebulka
1-2 ząbki czosnku
1 łyżka oliwy
sól, pieprz
1/2 łyżeczki cukru
bazylia, oregano

Do rondla włożyć pomidory, pokrojoną drobno cebulkę oraz przeciśnięty przez praskę czosnek, wlać oliwę, dodać szczyptę pieprzu, sól do smaku, cukier, zioła i gotować pod przykryciem ok. 15 minut, mieszając od czasu do czasu.  Po tym czasie całość zmiksować na gładko i jeszcze raz zagotować.