Kamienna zupa – Sopa de Pedra

Zupa o wielu możliwościach, bo można do niej dodać różne różności, które zalegają w lodówce. Ponadto zupa znana pod wieloma nazwami. Nadałam jej nazwę tajemniczo – bo „obcojęzycznie” brzmiącą. Zawsze to ciekawiej brzmi, gdy powie się domownikom, że dziś na obiad Sopa de Pedra niż zupa kamienna czy znana mi z opowieści w czasach dzieciństwa zupa z… gwoździa. W długie, zimowe wieczory Tata często opowiadał nam /mieliśmy wówczas z bratem po kilka lat/ o wędrowcu, który chodził od wsi do wsi, nie chciał wprost prosić o jedzenie, to prosił o możliwość ugotowania zupy z gwoździa. Wiadomo, ciekawość ludzka nie zna granic, więc zapraszano go do domu i pozwalano ugotować tą zupę. A on pierw prosił o garnek i wodę, wkładał do niego gwóźdź i zaczynał gotować zupę, potem zagadywał gosposię, że zupa byłaby znacznie lepsza gdyby do niej dorzucić coś jeszcze, a to kawałek słoninki, a to ziemniaka, a to kaszy i tak dalej, w garnku pojawiały się różne dodatki,  aż w końcu kończył gotowanie, wszyscy przyglądali się z zaciekawieniem jaką to smaczną i pachnąca zupę ugotował, a on… wyjmował gwóźdź, zjadał zupę i szedł dalej.

Sopa de Pedra powstała na kanwie podobnej opowieści, z tym, że znana jest w Portugalii, a zamiast gwoździa bohaterem jest … kamień.

Moja zupa będzie bez gwoździa i bez kamienia, ale też taka… co się nawinie, A tym razem nawinęły się składniki jak niżej.
A zupa wyszła bardzo sycąca, bardzo smaczna, a z dodatkiem pajdy razowego chleba wystarczająca jako pełny posiłek obiadowy /przynajmniej mi wystarczyła/.

Składniki

ok. 2 l bulionu
kawałek dobrej cienkiej kiełbasy /może być boczek/ – ok. 250 g
kilka ziemniaków /4-5 szt./
1-2 marchewki
plaster białej kapusty
1 cebula
2 ząbki czosnku
kilka pieczarek /4-5 szt./
łodyga selera naciowego
kilka łyżek pęczaku /lub innej kaszy/
sól, pieprz, papryka wędzona, płatki chilli, majeranek
dodatki zielone – u mnie lubczyk i koperek /mrożone/

Wykonanie

W garnku rozgrzać olej, dodać pokrojoną w plasterki kiełbasę/boczek, a po chwili dorzucać kolejno cebulę pokrojoną w kostkę, pieczarki pokrojone w plasterki, marchew pokrojoną w plasterki, posiekaną drobniej kapustę, ziemniaki pokrojone w kostkę, kaszę i posiekany czosnek – po dodaniu każdego nowego składnika całość mieszać i chwilkę przesmażać. Na koniec zalać zawartość w garnku bulionem , dodać przyprawy i ugotować do miękkości. Dodać zieleninę.

Kapuśniak czeski zabielany śmietaną

Pisałam już kiedyś, że lubię nowości kulinarne, lubię poznawać nowe smaki i albo się z nimi zaprzyjaźnić, albo… omijać je potem szerokim łukiem. Gotowanie potraw tych samych, a dokładnie o tych samych smakach, które już dobrze znam, po prostu mnie nudzi.
Szukając inspiracji co zmienić w tradycyjnym kapuśniaku by stał się daniem …wyszukanym….trafiłam na blog „Cztery fajery”, a w nim na kapuśniak czeski zabielany śmietaną…..

Autorka przepisu tak go zaprezentowała, cytuję:
Kapuśniak zabielany śmietaną
Przepis na czeski kapuśniak zabielany z kiszonej kapusty z papryką i śmietaną.

Kapuśniak zabielany śmietaną czyli moravská zelňačka to prosta i pożywna zupa z kiszonej kapusty, ziemniaków, cebuli, boczku i kiełbasy. Na Morawach kapuśniak z kiszonej kapusty zabielany śmietaną doprawiany jest solidną porcją mielonej czerwonej papryki. Zagęszczony zasmażką z mąki czeski kapuśniak na długo zaspakaja głód. To prawdziwa uczta oraz klasyka czeskiej kuchni. Przepis na zabielany śmietaną kapuśniak z kiełbasą i boczkiem jest dość podobny do przepisu na tradycyjny polski kapuśniak z kiszonej kapusty, ale swój wspaniały smak i kolor zawdzięcza wspomnianym wyżej dodatkom.”

Ten wstęp do przepisu wprost „kazał mi” zagłębić się w recepturze, a potem takowy kapuśniak ugotować.
Przepis podaję wiernie za autorką, ja natomiast pominęłam żeberka wędzone, bo ich po prostu nie miałam, dodałam za to więcej papryki słodkiej wędzonej, zaś całą zupę zabieliłam troszkę śmietaną już w garnku, a na talerzu zrobiłam jeszcze kleks. A, na końcu dodałam też troszkę majeranku.
I jeszcze jedno – kapuśniak zrobiłam z połowy składników, wyszło go dość sporo, dla mnie porcja akurat. A smakował mi baaardzo!

Składniki

4-5 średnich ziemniaków,
300-400 g wędzonych żeberek wieprzowych,
200 g wędzonego boczku,
300  g dobrej wędzonej, pikantnej kiełbasy,
koło 1 kg kiszonej kapusty,
2 średnie cebule,
1 łyżeczka mielonej czerwonej papryki lub papryki wędzonej
2 średnie liście laurowe,
3 ziarenka ziela angielskiego,
1 łyżeczka ziaren czarnego pieprzu,
pół łyżeczki mielonego kminku lub więcej do smaku,
sól i świeżo zmielony czarny pieprz do smaku
zasmażka – 1-2 łyżki mąki pszennej i 1-2 łyżki smalcu
około 1 łyżki kwaśnej śmietany na każdą porcję

Wykonanie

1. Żeberka włóż do dużego garnka i zalej wodą, tak aby były całkowicie zakryte. Dodaj liście laurowe, ziele angielskie, pieprz w ziarenkach i gotuj pod przykryciem około 1 godziny lub do chwili, kiedy mięso zacznie samo odchodzić od kości. Wyjmij mięso z wywaru, oddziel od kości, drobno pokrój i odstaw na bok. Wywar przecedź przez sitko, aby pozbyć się małych kostek.

2. Kapustę kiszoną odciśnij z soku i posiekaj. Sok zachowaj, jeśli zupa będzie za mało kwaśna, to doprawisz ją sokiem z kapusty. Boczek pokrój w niedużą kostkę, a kiełbasę na plasterki. Cebulę pokrój w drobną kostkę.

3. Podsmaż boczek na na niewielkiej ilości tłuszczu, aż się zrumieni. Dodaję pokrojoną cebulę i smaż aż cebula się zeszkli. Dodaj mieloną paprykę i wymieszaj. Kapustę, boczek z cebulką i plasterki kiełbasy (możesz je także przesmażyć) dodaj do wywaru. Dopraw kminkiem, solą i pieprzem i gotuj na średnim ogniu około 30-40 minut.

4. W drugim garnku podgotuj przez około 10-15 minut pokrojone w kostkę ziemniaki.  Nie powinny być całkowicie ugotowane, bo będą gotowały się jeszcze w kapuśniaku.

5. Na patelni rozgrzej tłuszcz (masło lub smalec), dodaj mąkę i energicznie mieszaj aż się lekko zrumieni. Dodaj dwie trzy łyżki zupy i nadal energicznie mieszaj, żeby nie było grudek.

6. Zasmażkę, podgotowane ziemniaki i obrane z żeberek mięso dodaj do morawskiego kapuśniaku i gotuj jeszcze około 10 minut. Przed podaniem dopraw każdą porcję zupy łyżką śmietany.

Zapiekanka ziemniaczana z kiełbasą, paprykę i cukinią

Chciałoby się rzec… ostatnie tchnienie lata… mam tu na myśli oczywiście ostatnią cukinię z mojego ogródka /ostatnią i jedną z niewielu w tym roku…taki był ten rok…/.
Ale rozpaczy nie ma, wszak w sklepach cukinia dostępna jest przez cały rok, prawie cały, ale to już nie to samo co własna.

Składniki

ok. 0,8 kg ziemniaków
0,5 kg wiejskiej kiełbasy
1 czerwona papryka
1 żółta papryka
1 średnia cukinia
1 spora cebula
2 ząbki czosnku
1 łyżeczka ulubionych suszonych ziół
sól i pieprz
opcjonalnie 2-3 łyżki tartego żółtego sera
olej
  przed zapiekaniem

Wykonanie

Ziemniaki pokroić wzdłuż na 4 części. Ugotować w osolonej wodzie na pół miękko /przez 8-10 min./, odcedzić, ostudzić.

Cukinię umyć i bez obierania pokroić na ćwierć plasterki grubości ok. 0,5 cm.
Papryki oczyścić z nasion i pokroić w grubsze paski.
Cebulę pokroić w półkrążki, a czosnek w cienkie plasterki.

Kiełbasę pokroić w dość grube plastry, wymieszać z ziemniakami i warzywami, doprawić ziołami i pieprzem.

Naczynie żaroodporne wysmarować dokładnie olejem, wyłożyć niej ziemniaki z kiełbasę z warzywami.
Przykryć i zapiekać w piekarniku nagrzanym do 175 st.C /grzanie góra-dół/ przez ok. 35-40 min., po czym zdjąć pokrywkę i przez chwilę przyrumienić.
Na koniec danie można też posypać serem i zapiec jeszcze przez przez 2-3 minuty, aby ser się rozpuścił.

Zapiekanka ziemniaczana z kiełbasą, paprykę i oliwkami

W okresie jesiennym bardzo lubię przygotowywać zapiekanki, bo można mieszać dowolnie składniki, których akurat w tym okresie nie brakuje /mam na myśli świeże, z własnego ogródka/. Do tego taka zapiekanka to i na 2 dni może wystarczyć, a odgrzana często jest jeszcze lepsza.
Dziś proponuję zapiekankę ziemniaczaną z dodatkiem papryki. Teraz akurat jest jej pod dostatkiem, w przystępnej też cenie.

Składniki

1 kg obranych ziemniaków
ok. 30 dkg dobrej, chudej kiełbasy
1 papryka czerwona
1 małe opakowanie zielonych oliwek
1 średnia cebula czerwona
1 dymka razem z zielonym
1/2 pęczka natki pietruszki/koperku
sól, przyprawa do ziemniaków, pieprz
10 dkg sera żółtego

Wykonanie

Ziemniaki pokroić wzdłuż na 4 części. Ugotować w osolonej wodzie na pół miękko /przez 10 min./, odcedzić, ostudzić.
Kiełbasę pokroić w grubsze plasterki /ok. 0,5 cm/.
Paprykę po usunięciu gniazd nasiennych pokroić w średnią kostkę.
Cebulę czerwoną i dymkę pokroić w kostkę lub plasterki, dodatki zielone posiekać. Oliwki przekroić na pół.
Wszystkie składniki przełożyć do dużej miski, wymieszać, doprawić do smaku solą i pieprzem.

Naczynie do zapiekania posmarować cienko olejem, wyłożyć przygotowaną zawartość miski, wyrównać. Na wierzch zetrzeć ser żółty.
Zapiekać pod przykryciem w piekarniku nagrzanym do temp. 180 st.C przez ok. 40 min. /II poziom grzanie góra-dół/. Na 5 min. można odkryć.
Przed podaniem posypać jakąś zieleniną /u mnie zabrakło, całą dałam do zapiekanki/.

Cukinia po myśliwsku

Cukinia po myśliwsku trochę przypomina Bigos z cukinii z innymi warzywami i pieczarkami. Bardzo podobne składniki, jednak przygotowanie już znacznie uproszczone, tak trochę na skróty, bo w końcu myśliwi nie mają możliwości, by każdy składnik przygotowywać w osobnym naczyniu, a potem łączyć. A ponieważ ja też lubię zrobić, a się nie narobić, to cukinia po myśliwsku jest bardzo odpowiednia dla mnie. Myślę, że dla wielu wielbicieli cukinii również.

Składniki

2-3 młode, niewielkie cukinie (lub jedna duża ogródkowa)
2 średnie marchewki
1 duża cebula
250 g pieczarek
1 czerwona papryka
1 papryczka chilli (opcjonalnie) – dałam płatki chilli
2-3 kiełbasy myśliwskie (lub inne dobre kiełbasy)
2 -3 łyżki posiekanych świeżych ziół: pietruszka, koperek, bazylia
sól pieprz
2 łyżki koncentratu pomidorowego
1/3 szklanki wody
olej do smażenia

Wykonanie

Kiełbasę pokroić w plasterki i podsmażyć na patelni na niewielkiej ilości rozgrzanego tłuszczu.
Gdy kiełbasa się zrumieni, dodać pokrojoną w kostkę cebulę, mieszać i smażyć przez chwilę.
Następnie na patelnię wrzucić pokrojone w plasterki pieczarki, mieszać i dalej smażyć.
Gdy pieczarki się zrumienią dodać pokrojone w kosteczkę papryki.
Marchew zetrzeć na tarce o dużych oczkach i dodać na patelnię.
Cukinie również zetrzeć na dużych oczkach i dodać do potrawy.
Dodać posiekane zioła, wodę oraz koncentrat, wymieszać, zagotować, a potem dusić jeszcze pod przykryciem na małym ogniu przez około 10-15 minut, aż warzywa zmiękną.
Na koniec danie doprawić solą i pieprzem do smaku.
inspiracja

Zapiekanka ziemniaczana z młodą kapustą

Młoda kapusta, młode ziemniaki, koperek… to są uroki i smaki lata, wczesnego lata, bo później to tych dobroci jest jeszcze duuużo.
Dziś proponuję zapiekankę z kapustą, oczywiście młodą kapustą, bo jakże by inaczej. Ziemniaki wykorzystam jednak stare, bo akurat takie mam na stanie, co nie wyklucza jednak nowych, też można je użyć.

Składniki

ok. 1 kg ziemniaków
1 młoda kapusta
1 duża cebula
ok. 300 g kiełbasy /cienkiej/
1/2 szklanki bulionu
1/2 szklanki passaty
kawałek sera żółtego /startego/
sól, pieprz
koperek

Wykonanie

Obrane ziemniaki pokroić w grubsze plasterki, wrzucić na lekko osolony wrzątek i gotować 5 min. odcedzić.

Na głębokiej patelni rozgrzać odrobinę masła/oleju i podsmażyć pokrojoną w kosteczkę cebulę i kiełbasę.
Następnie dodać poszatkowaną drobno kapustę, wymieszać i pod przykryciem dusić, aż kapusta zmięknie i zmniejszy swoją objętość /gdy się nie mieści na patelni, kapustę dodawać stopniowo/.

Naczynie żaroodporne wysmarować  cienko olejem.
Na spód wyłożyć pokrojone w plasterki ziemniakami, wyrównać. Na ziemniaki wyłożyć uduszoną kapustę. Całość zalać bulionem wymieszanym z passatą, doprawionym solą i pieprzem.
Wierzch zapiekanki posypać startym serem.

Włożyć do piekarnika nagrzanego do 150 st.C i zapiekać ok. pół godziny.
Podawać posypaną posiekanym koperkiem.

Szakszuka Almanki

To taka „Almankowa” wersja szakszuki, z tego, co akurat znalazłam w lodówce. Trochę różni się składem od poprzednio prezentowanej – patrz Szakszuka, ale też dobrze smakuje i jest bardziej syta.

Składniki

2 jajka
2 średnie pomidory
2 pieczarki
1/2 papryki żółtej
1-2 ząbki czosnku
100 g cienkiej kiełbasy /wiejskiej/
2 łyżki dobrej oliwy/oleju/masła
sól, pieprz
szczypta kuminu
natka pietruszki/kolendra/szczypior

Wykonanie

Na patelni rozgrzać oliwę/masło, dodać pokrojoną w kostkę kiełbasę, czosnek, paprykę, odrobinę posolić i smażyć mieszając od czasu do czasu /uważać na czosnek, by się zbyt nie przypiekł, bo zrobi się gorzki/. Kiedy warzywa zmiękną dodać przyprawy, chwilkę przesmażyć, po czym dodać pomidory pokrojone w kostkę /oczywiście należy pierw je sparzyć i usunąć skórkę/. Dusić wszystko do miękkości i częściowego zredukowania sosu, doprawić jeszcze do smaku. Kiedy sos jest już gotowy zrobić w nim 2 wgłębienia, wbić jajka i dusić/gotować pod przykrycie. do czasu, gdy białka się zetną /żółtko powinno pozostać płynne/.
Podawać posypane szczypiorem lub natką z ulubionym pieczywem.

Prażonki-duszonki z piekarnika

O tej potrawie słyszałam wiele. Niektórzy czekają wręcz na odpowiednią porę roku i pogodę, by ją przygotowywać na ognisku, w specjalnym kociołku. Są też tacy, którzy robią ją w piekarniku, a nawet i tacy, którzy ją po prostu duszą na małym gazie.
Osobiście nigdy tej potrawy nie robiłam, nie jadłam, nawet nie oglądałam w realu. Ale czas wziąć przysłowiowego byka za rogi i zrobić.
Moja prażonka została wykonana wg wskazówek Mariolan76 z WŻ.
I powiem krótko – pyszota w mojej ocenie oczywiście.
Mariola, bardzo dziękuję za instruktaż.

Składniki /u mnie tym razem/

1 kg ziemniaków
2 cebule /biała i czerwona/
2 marchewki
2 czerwone buraki
300-400 g cienkiej kiełbasy
200 g wędzonego boczku
4 łyżki oleju
pieprz czarny
sól , przyprawa do ziemniaków
2-3 liście kapusty pekińskiej

Wykonanie

Ziemniaki, marchewkę i czerwone buraki obrać i pokroić w plasterki. Ziemniaki dodatkowo posolić i posypać przyprawą do ziemniaków oraz pieprzem.
Cebulę pokroić w piórka.
Kiełbasę pokroić w plasterki, zaś wędzony boczek w większą kostkę.

Naczynie żaroodporne posmarować olejem i układać w nim warstwami: ziemniaki, boczek, kiełbasę, cebulę, marchew, buraki i ponownie ziemniaki, skropić jeszcze olejem, przykryć liśćmi kapusty pekińskiej i przykrywką do naczynia żaroodpornego. Piec w piekarniku nagrzanym do 180 st.C przez ok. 1 godzinę.
Podawać gorące z maślanką, kefirem lub kwaśnym mlekiem.

Lekki, prosty bigosik z kapusty pekińskiej

Jeszcze jedna propozycja bigosu z kapusty pekińskiej. W odróżnienie od Lekki bigosik z kapusty pekińskiej, cukinii i pieczarek, ten jest dodatkowo prosty i z małej ilości składników, ale pyszny jest.

Składniki

1 kapusta pekińska
1-2 laski cienkiej kiełbasy
1 cebula
2 małe słodkie papryczki /dałam czerwoną i żółtą/
po 1/2 pęczka koperku i natki pietruszki
sól, pieprz, ziarenka smaku
1 łyżka koncentratu pomidorowego /można pominąć/

Wykonanie

Na patelni rozgrzać kilka łyżek tłuszczu /u mnie olej/ i podsmażyć razem cebulę i kiełbasę pokrojone kostkę.
W między czasie pokroić kapustę, włożyć do rondla, zalać wodą /ok. 1 szklanki/, dodać też ziarenka smaku i zagotować.
Następnie dodać do kapusty usmażoną kiełbasę z cebulą oraz przyprawy i gotować na wolnym ogniu do miękkości kapusty. W trakcie gotowania dodać posiekane dodatki zielone oraz doprawić solą i pieprzem. Na koniec dodać koncentrat pomidorowy.

Kiełbasa śląska a’la potrawka o węgierskim smaku

Spotkałam się kiedyś z bardzo podobnym daniem, nawet sobie gdzieś zapisałam, ale po czasie /może nawet po latach/ szukaj wiatru w polu. Z grubsza pamiętałam jednak składniki, więc postanowiłam odtworzyć… trochę po swojemu, trochę wg własnej wyobraźni, ale wyszło całkiem smacznie, a nawet – bardzo smacznie.

Myślę, że ilość składników można dowolnie ustalać wg naszych potrzeb i zasobów lodówki, ja podam ilości, których ja użyłam.

Składniki

3 kiełbaski śląskie
1 cebula
1 duże jabłko
5 bardzo dużych płatów papryki konserwowej
2 łyżki przecieru pomidorowego
1 mała puszka zielonego groszku
2 łyżki kukurydzy /można pominąć/
1 łyżeczka słodkiej papryki wędzonej
na czubek łyżeczki papryki ostrej
1 łyżeczka cukru
sól i pieprz do smaku

Wykonanie

Kiełbasę pokroić w plasterki i podsmażyć na patelni.
Cebulę pokroić w półkrążki, dodać do kiełbasy i razem smażyć, aż się zeszkli.
Obrane jabłko pokroić w grubsze plasterki /pierw pokroiłam na ćwiartki, potem w poprzek w plasterki/, dodać do kiełbasy i chwilę smażyć – jabłka powinny stracić surowość, ale zachować chrupkość.
Paprykę osączyć z zalewy, pokroić w grubsze paski i dodać do kiełbasy. Dodać też przecier pomidorowy, dusić chwilę, po czym dodać odsączony groszek /i kukurydzę/, obie papryki, cukier, sól i pieprz do smaku. Chwilę jeszcze dusić.

Podawać z czym kto chce -z  ziemniakami, kaszą bądź chlebem.
U mnie z kaszą bulgur